ေနရာကား ကုသိနာ႐ံုျပည္၊ မလႅာမင္းတို႔၏ အင္ၾကင္းဥယ်ာဥ္အတြင္း၌ ျဖစ္၍ အခ်ိန္ကား မဟာ သကၠရာဇ္ ၁၄၈ ခု ကဆုန္လျပည့္ေန႔ျဖစ္ေပသည္။ သက္ေတာ္အားျဖင့္ ၈၀ ဝါေတာ္အားျဖင့္ ၄၅ ဝါ အရဝယ္ နံနက္ အ႐ုဏ္တက္လုနီးနီးအခ်ိန္၌ ေဂါ တမျမတ္စြာဘုရားသည္ ပရိနိဗၺာန္ ဝင္စံေတာ္မူေလ သည္။
ပရိနိဗၺာန္ျပဳခါနီးဆဲဆဲ စုေဝးေရာက္ရွိလာၾက ေသာရဟန္းေတာ္တို႔အား ေနာက္ဆံုးေသာ အမွာ စကားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ေပသည္။
“ဟႏၵဒါနိ ဘိကၡေဝ
အာမႏၱယာမိေဝါ
ဝယဓမၼာ သခၤါရာ
အပၸမာေဒန
သမၸာေဒထ”
“ရဟန္းတို႔ သင္တို႔အား ငါသည္ ယခုအခါ ေနာင္ဆံုးမွာစကား မွာၾကားေတာ္မူေပအံ့။ ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရား မွန္သမွ်တို႔သည္ ကုန္ေပ်ာက္ျပဳန္းတီး ပ်က္စီးျခင္း၌ လမ္းဆံုးကုန္၏။ မေမ့မေလ်ာ့ မေပါ့ မဆ သတိတရားျဖင့္ ကုသိုလ္လုပ္ငန္းကို ႀကိဳးပမ္း ျပည့္စံုၾကေစကုန္ေလာ့”
ေနာက္ဆံုး အခ်ိန္ေရာက္ၿပီျဖစ္၍ ပရိနိဗၺာန္ စံခါနီးဝယ္ ေလးဆယ့္ငါးဝါလံုးလံုး ဆံုးမေတာ္မူအပ္ ေသာ တရားေတာ္မ်ား ဩဝါဒေတာ္မ်ားကို မေမ့ မေလ်ာ့ သတိတရား ထားရွိၾကပါရန္ မွာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ကိုယ္ေတာ္ကို ဆန္႔က်င္ တုၿပိဳင္ရင္ဆိုင္လာသမွ် လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာ၊ သတၲဝါ တို႔ကို ေမတၲာဓာတ္၊ ထက္ျမက္ေသာ Óာဏ္ေတာ္ ျမတ္ျဖင့္ အၿမဲတမ္း ေအာင္ျမင္ေတာ္မူခဲ့သည္။
သို႔ရာတြင္ ဘုရားရွင္၊ အ႐ံႈးေပးရသည့္ရန္ သံုးပါးကား ရွိခဲ့သည္။ ၄င္းတို႔မွာ အိုေဘး၊ နာေဘး၊ ေသေဘးဟူၾကသာ ေဘးရန္ႀကီး သံုးပါးျဖစ္သည္။ ဤေဘးရန္ႀကီး သံုးပါးတို႔ကား အ႐ံႈးေပးခဲ့ရေခ်သည္။
ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသည္ႏွင့္ သံေဝဂ ပြား သူေလးဦးရွိခဲ့သည္။ ၄င္းတို႔မွာ သဟမၸတိျဗဟၼာ၊ သိၾကားမင္း၊ အရွင္အာနႏၵာႏွင့္ အရွင္အႏု႐ုဒၶါတို႔ ျဖစ္ၾကေပသည္။
သဟမၸတိျဗဟၼာ၏ သံေဝဂပြားပံုမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္းျဖစ္ေပသည္။
“ဤေလာက၌ ၿပိဳင္ဘက္ရည္ထူး ရွိေတာ္မမူ ေသာ ေရွးေရွးေသာ ဘုရားရွင္တို႔နည္းတူ၊ လာျခင္း ေကာင္းေတာ္မူထေသာ အားေတာ္ဆယ္တန္ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူထေသာ ျြကင္းမဲ့ဥႆံု၊ အလံုးစံုကို အကုန္အစင္ သိျမင္ေတာ္မူထေသာ နတ္လူတို႔၏ ဆရာသခင္”
“ဤကဲ့သို႔ ဂုဏ္ေပါင္းစံုေသာ ဘုရားရွင္လည္း ပရိနိဗၺာန္ဝင္စံရေခ်ၿပီ”
ထို႔ေၾကာင့္ ေလာက၌ ျဖစ္ပြားေသာ သာမည သတၲဝါအားလံုးတို႔သည္ကား ခႏၶာငါးခု၊ ေပါင္းစုဖြဲ႕ ဆို၊ ခႏၶာကိုယ္ကို အဘယ္မွာ မစြန္႔ပစ္ရဘဲ ရွိေခ်တံု အံ့နည္း။ အားလံုးကိုစြန္႔ပစ္ၾကရမည္ကုန္သာတည္း။
ထို႔ေနာက္ သိၾကားမင္းကလည္း ေအာက္ပါ အတိုင္း သံေဝဂျပဳေတာ္မူခဲ့သည္။
“ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔သည္ ၿမဲၿမံခိုင္ခံ့၊ အရွည္ႀကံ႕၍ တည္တံ့ျခင္းသေဘာ၊ မရွိေလစြတ ကား ျဖစ္ပ်က္သေဘာရွိကုန္၏။ အေၾကာင္း ကိုစြဲ ႐ုတ္ခနဲ ျဖစ္ေပၚၿပီးေနာက္ ခ်ဳပ္ေပ်ာက္ ကုန္ဆံုးသြားၾကကုန္၏။ ျဖစ္ပ်က္မကင္း၊ ထိုသခၤါ ရတစ္သင္းတို႔၏ ၿငိမ္းေအးရာ မဟာအသခၤတဓာတ္ နိဗၺာန္ တရားျမတ္သည္သာ အပူဓာတ္မေႏွာ ခ်မ္း သာေသာ သေဘာအစစ္ပါေပတည္း”
ထို႔ေနာက္ ဘုရားရွင္ပရိ နိဗၺာန္ စံၿပီးခ်ိန္၌ပင္ အရွင္ အာ နႏၵာသည္ ေအာက္ပါအတိုင္း သံေဝဂျပဳ ေတာ္မူခဲ့သည္။
“အျခင္းအရာဥႆံုဂုဏ္ေပါင္းစံု ႏွင့္ ျပည့္စံု ေတာ္မူေသာဘုရားရွင္သည္ ပရိနိဗၺာန္ ဝင္စံေတာ္မူေသာေၾကာင့္ ထိုအခိုက္ဝယ္ ေၾကာက္ မက္ဖြယ္ အေန၊ ေျမတုန္လႈပ္ျခင္း၊ ျဖစ္ေလၿပီတ ကား၊ ၾကက္သီးေမြးညင္းထဖြယ္အေန ေျမတုန္လႈပ္ ျခင္း ျဖစ္ေလၿပီတကား”
ထိုအခ်ိန္၌ပင္ အရွင္အာႏု႐ုဒၶါသည္လည္း ေအာက္ပါအတိုင္း သံေဝဂျပဳေတာ္မူခဲ့သည္။
“တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေသာ စိတ္ရွိေတာ္မူေသာ လာဘ္လာဘ စသည္ ရွစ္တန္ ေလာကဓံေၾကာင့္ ေဖာက္ျပန္မရွိ တာဒိဝုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ ဘုရားရွင္၏ ထြက္သက္ဝင္သက္သည္ မျဖစ္ေတာ့ ၿပီ။ တဏွာကင္းျပတ္၍ ငါးရပ္ေသာ စကၡဳႏွင့္ ျပည့္စံု ေတာ္မူေသာ ဘုရားရွင္သည္ အပူခပ္သိမ္းကင္းၿငိမ္း ရာမွန္၊ ျမတ္နိဗၺာန္ကို ဥာဏ္ေတာ္ျဖင့္ ေရွး႐ႈအာ႐ံု ျပဳသည့္ နိဗၺာန္အၿငိမ္းဓာတ္၌ ကိန္းဝပ္ဝင္စံေတာ္ မူေလၿပီတကား”
“ဘုရားရွင္သည္ မတြန္႔ဆုတ္ေသာ စိတ္ေတာ္ ျဖင့္ ကိုယ္၌ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲေဝဒနာဒဏ္ကို သည္း ခံေတာ္မူၿပီ၊ ေတာက္မီးလွ်ံၿငိမ္းေပ်ာက္ဟန္ကဲ့သို႔ အဆီးအတားမရွိ၊ အၿပီးၿငိမ္းေပ်ာက္ စိတ္၏ လြတ္ေျမာက္ေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ေလၿပီ”
ဗုဒၶျမတ္စြာ စံလြန္ေတာ္မူေသာအခါ စၾကဝဠာ ကမၻာတစ္ေသာင္း ပဲ့တင္ဟီး၍ ႀကီးက်ယ္စြာ တုန္လႈပ္ေလ၏။ အနာဂါမ္၊ ရဟႏၱာမျဖစ္ေသးေသာ နတ္မ်ားႏွင့္ ရဟန္းသံဃာေတာ္တို႔သည္ ျပင္းထန္စြာ ငိုေၾကြးၾကကုန္သည္။ အနာဂါမ္ရဟႏၱာျဖစ္ ၿပီးေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔သည္ကား ျဖစ္လာသမွ် ပ်က္ရသည္ ခ်ည္းပဲဟု စိတ္ထဲ၌ ေတြးေတာကာ ႐ုပ္၊ နာမ္ခႏၶာ အေပၚ၌ ထိတ္လန္႔တတ္ေသာ သံေဝဂဥာဏ္ျဖင့္ ဝမ္းနည္းမႈ၊ ငိုေျြကးမႈမျဖစ္ဘဲ ေျဖသိမ့္ႏိုင္ၾကေပသည္။
ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူခန္းကို ရည္စူးၿပီး ေက်းဇူး ရွင္လယ္တီ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ေအာက္ပါ အတိုင္း စပ္ဆိုေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
“တရားနတ္စည္၊ ေဆာ္ရြမ္းလည္က
သံုးမည္ဘံုသိုက္၊ တစ္ေသာင္းတိုက္ဝယ္
ကြ်တ္ထိုက္သသူ၊ နတ္လူျဗဟၼာ၊
သတၲဝါကို
ေခမာေသာင္သို႔၊ ေဖာင္ကူးတို႔ျဖင့္
ေဆာင္ပို႔ၿပီးကာ
ဝါးေလးဆယ့္ငါး သက္ကားရွစ္ဆယ္
စံုျပည့္ၾကြယ္က
ရာ့ေလးဆယ့္ရွစ္၊ သကၠရာဇ္ဝယ္
နတ္မလႅာတိုင္း၊ စံႏိႈင္းမယုတ္
ကုႆိႏၷာ႐ံု၊ အင္ၾကင္းစံု၌
ကဆုန္လျပည့္၊ အဂၤါေန႔ဝယ္
ခ်မ္းေျမ႕နိဗၺဴ၊ စံေတာ္မူသည္
ဝွမ္းဆူေသာင္းလံုး ေက်ာ္တယ္ကိုး”
ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ခါနီး ေနာက္ဆံုး အခ်ိန္၌ စုေဝးေရာက္ရွိလာၾကေသာ ရဟန္းတို႔အား မိန္႔မွာခဲ့ေသာ တရားေတာ္ႏွင့္ ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ စံသည္ႏွင့္ ခ်က္ခ်င္းရြတ္ဆိုၾကသည့္ သဟမၸတိ ျဗဟၼာ၊ သိၾကားမင္း၊ အရွင္အာနႏၵာ၊ အရွင္အႏု႐ုဒၶါ တို႔၏ သံေဝဂပြားပံုတို႔ကို ၾကည္ညိဳပြားမ်ားႏိုင္ၾကရန္ ေရးသားတင္ျပလိုက္ရေပသည္။
ေမာင္ဥာဏ္စိန္
